Indie 2023
Goa cz. I

Copyright (c) 2023 by Radosław Botev

<<<<<<----- Wróć do początku relacji z podróży do Azji Południowej

Stare Goa

Jeszcze w czasie kilkugodzinnej przesiadki w Bombaju w drodze z Katmandu na Goa dowiedziałem się, że ten najmniejszy z indyjskich stanów niekoniecznie jest szczególnie przyjemnym miejscem w czasie pory monsunowej. Ulewne deszcze, które smagają wówczas zachodnie wybrzeża subkontynentu indyjskiego miały być w tym roku szczególnie silne i niszczyć miejscową infrastrukturę. Sam przelot przebiegł jednak bezproblemowo i około północy zgodnie z planem wylądowałem na międzynarodowym lotnisku Diabolim na Goa.

Chociaż Goa słynie ze swoich plaż, to przybywając tu w środku pory deszczowej nie miałem co liczyć na kąpiele słoneczne, a i kąpiel w Morzu Arabskim byłaby ryzykowna ze względu na silne o tej porze fale. Wybrałem zatem nocleg z dala od wybrzeża, za to w samym sercu Starego Goa, obfitującego w kolonialne zabytki.

Pierwszym zabytkiem, na jaki natrafiłem kolejnego ranka, jest stara bazylika Bom Jesus (bazylika Dobrego Jezusa), pochodząca jeszcze z początku XVII wieku. Razem z całym zespołem kościołów Starego Goa wpisana jest listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Tuż obok bazyliki znajduje się klasztor - niedostępny dla zwiedzających, ale z wnętrza świątyni zajrzeć można na wewnętrzny dziedziniec (ostatnie zdjęcie w galerii poniżej).

Bazylika Bom Jesus może być najstarszą świątynią starego Goa, ale na mnie znacznie większe wrażenie zrobił kompleks położony naprzeciwko - składa się z dwóch kościołów, klasztoru i małego muzeum, które w czasie mojej wizyty było jednak zamknięte.

Jest coś romantycznego i pociągającego w kolonialnej, portugalskiej architekturze umiejscowionej wśród tropikalnej przyrody. Wszędzie, gdzie istniały portugalskie kolonie - czy to w Afryce, czy tu, na Goa, Portugalczycy pozostawili po sobie część chrześcijańskiego dziedzictwa Europy... i zawsze jest to dla mnie zaskakujące zestawienie - odrobina Europy w tropikach.

Portugalczycy przybyli na Goa na początku XVI wieku, a utracili władzę w tej części świata dopiero w 1974 roku, kiedy Goa przeszło pod władanie niepodległych Indii. To dlatego stan ten zachował swój odrębny charakter, tak różny od tych części kraju, na których swoje piętno odcisnęli Brytyjczycy, takich jak na przykład Kalkuta czy Nowe Delhi, jak też i tych, w których żywe są tradycje hinduskie, jak choćby nad świętą rzeką Ganges w Waranasi.

Goa było tak różne od tych znanych mi już części Indii, że miejscami wręcz zapominałem, że jestem właśnie w tym kraju. Czułem się bardziej jak na Karaibach niż w Azji. Jednak równie szybko przychodziło otrzeźwienie, gdy drogę zastąpiła mi snująca się tutejszymi ulicami krowa - nieodzowny symbol Indii.

W czasie spaceru po Stary Goa mogłem na własnej skórze przekonać się, że co znaczy wizyta w tym miejscu w porze monsunowej. Otóż okazuje się, że nie taki diabeł straszny jak go malują. Wprawdzie komunikaty nadawane w radiu przestrzegały przed szalejącym żywiołem, ale zdawały się dotyczyć głównie południowej części stanu. W Starym Goa też wpradzie zmokłem, jednak prawdziwie rzęsiste ulewy zdarzały się może ze trzy razy dziennie i nie trwały nigdy dłużej niż pół godziny. Zawsze zapowiadało je też wyraźnie pociemniałe niebo i nagły, porywisty wiatr. Widząc te zjawiska chowałem się zatem w pobliskim sklepie czy restauracji i to wystarczało, aby uniknąć nagłego oberwania chmury. Przez pozostałą część dnia padała tylko lekka mżawka albo też przestawało padać w ogóle.

Wróćmy jednak do kompleksu sakralnego naprzeciwko bazyliki. Jednym z kościołów tegoż kompleksu jest widoczna na zdjęciu obok katedra Sé. Jej budowę ukończono w połowie XVII wieku. Z zewnątrz katedra zachwyca swoją monumentalnością i charakterystycznym stylem manuelińskim. Elewacja frontowa, sięgająca 35 metrów wysokości, prezentuje imponującą dwukondygnacyjną kolumnadę w porządku toskańskim.

Wnętrze katedry uderza swoją harmonią. Kaplice po obu stronach nawy, takie jak kaplice św. Antoniego czy Krzyża Cudów, prezentują bogactwo detali i artystyczną precyzję. Ołtarz główny, poświęcony św. Katarzynie z Aleksandrii, zdobią rzeźby przedstawiające sceny z jej życia.

Przed wejściem do katedry uwagę zwraca duża rzeźba Chrystusa, widoczna na ostatnim zdjęciu w galerii poniżej.

Drugim z kościołów, bezpośrednio przyległym do kompleksu katedry Sé jest kościół św. Franciszka z Asyżu (Igreja de São Francisco de Assis) z 1661 roku. Kościół św. Franciszka z Asyżu zbudowany jest w stylu barokowym z manuelińskim portalem wejściowym. Fasadę zdobią dwie ośmioboczne wieże, a przed wejściem stoi granitowy krzyż. Krzyż ten, jak zauważyłem, jest bardzo charakterystyczny dla Goa - ma znacznie skrócone, jakby ścięte pionowe ramię ponad poziomą belką. Niestety przeszukując zasoby światowej sieci internetowej nie doczytałem się, co to za rodzaj krzyża.

Wnętrze kościoła klasztornego składa się z jednej nawy z sześcioma kaplicami bocznymi. Podłoga pokryta jest inskrypcjami i herbami. Tuż przy kościele znajduje się małe muzeum, zamknięte w czasie mojej wizyty. W galerii poniżej przedstawiam garść zdjęć z tego miejsca.

Kolejnym z XVII-wiecznych kościołów, na jaki natknąłem się w Starym Goa, okazał się kościół św. Kajetana. Fasada tego kościoła jest inspirowana bazyliką św. Piotra w Rzymie. Zbudowana z wapnianego lateritu, posiada okrągłe okna na pierwszym piętrze i prostokątne okna z balustradami na drugim piętrze. Na szczycie fasady znajdują się dwie dzwonnice, a w środku umieszczona jest niewielka kopuła. Tym samym architektura tego kościoła w Goa jest unikalna i różni się od typowego portugalskiego stylu kościelnego w koloniach.

Niestety nie udało mi się zajrzeć do środka tego kościoła - podczas gdy inne kościoły na Goa są otwarte przez cały dzień, nie wiedzieć czemu tutaj drzwi były zamknięte na głucho. Skończyło się zatem tylko na podziwianiu kościoła z zewnątrz i krótkim spacerze po otaczającym go parku.

Ostatnią świątynią w Starym Goa, którą odwiedziłem, był położony w oddaleniu od głównego kompleksu, kościół św. Moniki. Podobnie jak bazylika Bom Jesus kościół ten pochodzi z początku XVII wieku. Dawniej mógł pomieścić aż 300 osób, jednak obecnie połowę kościoła zamieniono na muzeum sztuki chrześcijańskiej, w którym znajdziemy chrześcijańskie artefakty z Goa.

Sam kościół, wciśnięty nieco w wąską uliczkę przebiegającą po widocznymi na zdjęciu obok łukami, posiada pięknie udekorowane, malowane i pozłacane kaplice i ołtarze. Kościół był niegdyś połączony z klasztorem, którego pomieszczenia zajmuje obecnie niedostępny dla zwiedzających Instytut Mater Dei, oferujący szkolenie teologiczne dla sióstr zakonnych.

Nie są to bynajmniej wszystkie kościoły, jakie turysta przybywający do Starego Goa znajdzie w tym małym miasteczku. Oprócz wspomnianych wyżej wymienić można jeszcze chociażby i kościół św. Jana Bożego, położony w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła św. Moniki albo ukryty w tropikalnej dżungli kościół Krzyża Cudów.

A skoro już mowa o tropikach, nie sposób nie zachwycić się pięknem bujnej, soczystozielonej roślinności wokół Starego Goa. Pora monsunowa nadaje tutejszej przyrodzie niezwykłego uroku. Gaje kokosowe lśnią wtedy tysiącem migotliwych kropel deszczu. Woda delikatnie spływa po liściach palm, ukazując intensywność zieleni i tworząc malownicze odbicia światła. Wszystko to sprawia, że miejsce to staje się niemal magiczne. Do tego poza turystycznym sezonem na Goa nie ma zbyt wielu turystów (zachodnich nie widziałem niemal wcale), dzięki czemu można podziwiać to miejsce we względnej samotności.

Przejdź do dalszej części relacji z podróży do Azji Południowej ------>>>>>>>>